2023 was een financieel spannend jaar voor de Jeugdzorg. Sterke prijsstijgingen, aangekondigde cao-verhogingen en verkiezingscampagnes legden het stelsel onder de loep. Nu de jaarrekeningen in groten getale zijn gedeponeerd over 2023, is het tijd om het financiële effect te bekijken. Daarom diept A-INSIGHTS de ontwikkelingen voor de grootste 25 jeugdzorgaanbieders voor je uit, die samen al zo’n 30% van het begrote jeugdzorgbudget representeren in 2023.
Waar voor 2022 nog 12 van de 25 jeugdzorgaanbieders een verlies schreven, ziet de winstgevendheid er voor afgelopen jaar beter uit. De gemiddelde winstgevendheid is 0,8%, een verbetering vergeleken met 2022, maar nog wel van laag niveau. Echter, dit heeft wel wat gekost: een flinke stijging in de jeugdzorguitgaven. Daarnaast is het ziekteverzuim ook terugkerend onderwerp, waarbij dit ook in 2023 een hoog niveau heeft. Lees verder voor de details!
Jeugdzorguitgaven groeien harder dan de indexeringen in 2023
De 25 grootste jeugdzorgaanbieders leverden in 2023 €1,87 miljard aan jeugdzorg en dat betekent een stijging van 9,4% ten opzichte van 2022. Op basis van de OVA en PCC (richtlijnen indexatie door gemeenten) komt de indexering voor 2023 uit op 6,4%. Dat betekent dat de omzetstijging niet alleen door indexering kan worden verklaard, maar dat er ook meer of complexere zorg is geleverd door deze aanbieders.
Deze stijging in opbrengsten komt vooral uit de kassen van gemeentes, wat op gespannen voet staat met de doelstelling van de Hervormingsagenda Jeugd. Ondanks dat de bezuinigingsmaatregelen voor 2024 en 2025 verzacht zijn, blijft het feit dat de structurele bezuiniging van € 500 miljoen vanaf 2026 een aanzienlijke impact zal hebben.
Tot op heden hebben Youz, Intermetzo, iHUB Zorg, Jeugdhulp Friesland, Triade-Vitree, Xonar en Mutsaerstichting nog niet gedeponeerd. Dat lijkt niet voor niets. Jeugdhulp Friesland schreef dit jaar banen te moeten schrappen, kreeg een bevoorschotting van de gemeenten en stelde een nieuw bestuur aan. Xonar hoopte dat een fusie met de Mutsaerstichting een faillissement zou afwenden, maar Mutsaer zag daar vanaf. Bij beiden spelen ernstige financiële problemen. Youz, Triade-Vitree en iHUB Zorg deponeren structureel later, meestal in juli. Benieuwd naar deze cijfers? Houd de website van het DigiMV dan in de gaten!
Winstgevendheid herstelt, gedreven op de omzet
Van de 25 grootste aanbieders, schrijven er 20 een winst voor 2023. Dit lijkt op het eerste gezicht een positieve ontwikkeling, die ook nodig was na de verliezen in 2022. Gemiddeld maken de aanbieders nu een winst van 0,8% en daarmee is het verlies van gemiddeld -0,1% van 2022 compleet gekeerd.
Een belangrijke kanttekening bij de winstverbetering is de oorzaak ervan. Alle aanbieders met verbeterde winst hadden een significante omzetstijging. Hoewel de kosten grotendeels met de omzet zijn meegegroeid, bleef de kostenstijging in 2023 iets achter, wat leidde tot winst. Dit geldt voor iets meer dan 60% van de bedrijven. Deze ontwikkeling is echter risicovol, omdat de winst voortkomt uit hogere opbrengsten, niet uit efficiënter werken. Met de huidige politieke ontwikkelingen en verwachte dalende opbrengsten kan de winstgevendheid in de komende jaren opnieuw onder druk komen te staan.
Hoog verzuim het nieuwe normaal, wel minder ingehuurd personeel ingezet
Het verzuim lag gemiddeld hoog in 2022, op zo’n 8,1%. Een uitloop van de Covid-pandemie werd daarover nog wel gezegd. Voor 2023 werd gehoopt op een daling van het verzuimpercentage, maar helaas is een sterke daling uitgebleven. Gemiddeld schrijven de grootste aanbieders een verzuim van 8,0% en dat betekent dat een terugkeer naar de pré-covid percentages nog ver weg blijkt.
Met hoge werkdruk, veel langdurig zieken en toenemende tekorten is een oplossing voor verzuim nog niet in zicht. Een hoog verzuim lijkt daarmee het nieuwe normaal.
Wat wel positief opvalt, is dat er een afschaling te zien is van extern personeel. Gemiddeld gaven de aanbieders in 2022 nog 13,3% van hun personeelskosten uit aan extern personeel en in 2023 zakt dat percentage naar 11,8%. Met name Parnassia (-10,0%-punt) en Enver (-9,8%-punt) weten deze kosten terug te dringen.
Dat aanbieders niet te afhankelijk worden van zzp’ers is een goede ontwikkeling. Al hoewel de ‘Fiscaal Kader ZZP Zorg’ regeling eind mei van de baan is, treedt mogelijk 1 januari 2026 de veel strengere VBAR wet op, ook wel ‘de anti-zzp’ wet genoemd. Deze zou namelijk voor externe inhuur krachten kunnen betekenen dat zij niet meer ingehuurd kunnen worden.
Hoe om te gaan met de verhoogde financiële druk?
In 2023 weten de grootste jeugdzorgaanbieders enigszins winstgevend te zijn, en dat maakt dat veel partijen in een betere positie staan om te investeren dan in 2022. En investeringen in de zorg zijn nodig! Aanstaande gemeentelijke tekorten en de blijvende toename van de zorgvraag zet de jeugdzorg verder onder druk. Weten hoe wij de toekomst inschatten van het gehele jeugdzorglandschap? Kom dan op 27 juni naar ons evenement! Daar vertellen we je alles over de laatste trends en ontwikkelingen en werpen we een blik op aanstaande uitdagingen.
Schrijf je in via deze link
.png)
Welke Jeugdzorgaanbieders zijn meegenomen in de analyse?
Hieronder staat een overzicht van de meegenomen Jeugdzorgaanbieders en hun winstgevendheid.
- Accare: 2,1% (2022)/ 2,2% (2023)
- Amarant: 1,4% (2022)/ 2,9% (2023)
- Ambiq: 0,3% (2022)/ 0,0% (2023)
- Elker: 0,2% (2022)/ -0,6% (2023)
- Cosis: 0,0% (2022)/ 1,7% (2023)
- Driestroom: 0,3% (2022)/ 0,3% (2023)
- Entrea Lindenhout: -0,7% (2022)/ 4,6% (2023)
- Enver: -3,5% (2022)/ 1,6% (2023)
- Jeugdbescherming Rotterdam Rijnmond: -2,2% (2022)/ 0,0% (2023)
- Jeugdformaat: -0,1% (2022)/ 1,3% (2023)
- Karakter: 0,7% (2022)/ 0,1% (2023)
- Kenter: -1,3% (2022)/ -1,8% (2023)
- Koraal: 1,7% (2022)/ 0,6% (2023)
- Leger des Heils W&G: 1,3% (2022)/ 0,5% (2023)
- Levvel: 1,5% (2022)/ 0,0% (2023)
- Mentaal Beter Cure: -2,6% (2022)/ -5,2% (2023)
- Pactum: -4,5% (2022)/ -8,4% (2023)
- Parlan: -1,9% (2022)/ 1,3% (2023)
- Parnassia: 3,0% (2022)/ 3,6% (2023)
- Pluryn: -1,4% (2022)/ 2,1% (2023)
- ‘s Heeren Loo Zorggroep: 0,8% (2022)/ 2,1% (2023)
- Samen Veilig Midden-Nederland: -0,1% (2022)/ 0,1% (2023)
- Timon: 0,7% (2022)/ 2,5% (2023)
- William Schrikker JB-JR: -1,4% (2022)/ 3,8% (2023)
- Yulius: 1,5% (2022) / 2,0% (2023)
%201.svg)
